انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در تازهترین گزارش خود آمار صادرات زنجیره فولاد کشور در چهار ماهه نخست سال ۱۴۰۳ را منتشر کرد. این آمار نشاندهنده کاهش قابل توجهی در حجم و ارزش صادرات آهن و فولاد کشور است. بر اساس این گزارش، حجم صادرات آهن و فولاد با کاهش ۱۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته، به حدود ۶۰۰ هزار تن رسیده و ارزش صادرات نیز حدود ۲۷۰ میلیون دلار کاهش یافته است.
کاهش صادرات فولاد میانی و وضعیت بحرانی اسلب
یکی از نکات برجسته این گزارش، کاهش ۲۳ درصدی حجم صادرات فولاد میانی است که شامل محصولات استراتژیکی مانند شمش و اسلب میشود. این کاهش معادل ۶۰۰ هزار تن در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته است و نگرانیهای بسیاری را در میان فعالان صنعت فولاد به وجود آورده است. وضعیت صادرات اسلب به خصوص نگرانکننده است، به طوری که حجم صادرات این محصول در چهار ماهه نخست سال جاری تقریباً به نصف کاهش یافته است. این روند، تأثیرات منفی بر درآمد ارزی کشور داشته و نشاندهنده مشکلات ساختاری در بازارهای بینالمللی و تقاضای خارجی برای محصولات ایرانی است.
ثبات نسبی در صادرات کل زنجیره فولاد
در مقابل این کاهشها، حجم صادرات کل محصولات زنجیره فولاد در سطح ۱۰ میلیون تن، مشابه چهار ماهه نخست سال ۱۴۰۲ باقی مانده است. این موضوع نشان میدهد که علیرغم چالشهای موجود، برخی بخشهای زنجیره تولید فولاد توانستهاند سطح صادرات خود را حفظ کنند. با این حال، ثبات در این بخش نمیتواند تأثیرات منفی کاهش صادرات محصولات میانی را به طور کامل جبران کند.
رشد صادرات مقاطع طویل فولادی و چالشهای مرتبط با سیاستهای ارزی
یکی از نکات قابل توجه در گزارش انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، افزایش ۱۹.۵ درصدی صادرات مقاطع طویل فولادی است. این افزایش در شرایطی رخ داده که بسیاری از کارخانجات نوردی به دلیل الزام به بازگشت ارز صادراتی به نرخ نیما، به جای فروشهای دلاری، به فروشهای صادراتی ریالی روی آوردهاند. این تغییر در شیوههای صادراتی عمدتاً از طریق تجار و استفاده از کارتهای بازرگانی یکبار مصرف صورت گرفته که نشاندهنده تلاش تولیدکنندگان برای دور زدن برخی محدودیتهای ارزی است. این روند، هرچند در کوتاهمدت به افزایش صادرات کمک کرده، اما میتواند در بلندمدت چالشهای جدیدی را برای صنعت فولاد کشور ایجاد کند.
افت صادرات آهن اسفنجی و افزایش صادرات گندله و کنسانتره سنگ آهن
در بخش دیگری از این گزارش، افت ۲۳ درصدی حجم صادرات آهن اسفنجی مورد توجه قرار گرفته است. این کاهش در شرایطی رخ داده که به دلیل محدودیتهای برقی، عرضههای این محصول در بورس کالا با عدم استقبال خریداران مواجه شده است. این موضوع نشاندهنده تأثیر مستقیم مسائل داخلی مانند بحران انرژی بر توان صادراتی کشور است. ز سوی دیگر، صادرات گندله و کنسانتره سنگ آهن با افزایش ۱۷ و ۵ درصدی مواجه بوده که نشانههایی از پایداری و حتی رشد در برخی بخشهای زنجیره تولید فولاد است. این افزایشها به ویژه در شرایطی که تقاضای داخلی برای این محصولات کاهش یافته، میتواند به عنوان نقطه قوتی در تراز تجاری فولاد کشور محسوب شود.
با توجه به این گزارش، میتوان گفت که صنعت فولاد ایران در چهار ماهه نخست سال ۱۴۰۳ با چالشهای متعددی مواجه بوده است. کاهش چشمگیر صادرات محصولات میانی مانند شمش و اسلب، همراه با افت صادرات آهن اسفنجی، نشاندهنده فشارهای اقتصادی و محدودیتهای ناشی از بحرانهای داخلی و بینالمللی است. در مقابل، افزایش صادرات مقاطع طویل فولادی و برخی مواد اولیه مانند گندله و کنسانتره سنگ آهن، از جنبههای مثبت این دوره به شمار میرود. با این حال، ادامه روند فعلی میتواند نیازمند بازنگری و تقویت استراتژیهای صادراتی و تولیدی باشد تا صنعت فولاد کشور بتواند بر این چالشها غلبه کرده و نقش مؤثری در اقتصاد ملی ایفا کند.
منبع خبر: انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران
کد خبر: 053001
تاریخ: 30 مردادماه